Việc duy trì và tối ưu hóa hiệu suất của trang web là nhiệm vụ không thể thiếu để đạt được thứ hạng cao trên kết quả tìm kiếm. Một trong những công cụ mạnh mẽ nhất giúp bạn kiểm tra sức khỏe SEO của website chính là Google Search Console. Với khả năng cung cấp các dữ liệu chi tiết về hiệu suất tìm kiếm, lập chỉ mục, liên kết và các vấn đề kỹ thuật, Google Search Console đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện SEO Audit. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng Google Search Console để thực hiện kiểm tra toàn diện, phát hiện và khắc phục các vấn đề nhằm cải thiện thứ hạng trên công cụ tìm kiếm, tối ưu hóa trải nghiệm người dùng và đảm bảo trang web luôn hoạt động hiệu quả.
Google search console là gì?
Google Search Console (GSC) là một công cụ miễn phí do Google cung cấp, giúp các quản trị viên website và chuyên gia SEO theo dõi, duy trì và tối ưu hóa sự hiện diện của trang web trên kết quả tìm kiếm của Google. GSC cung cấp dữ liệu và công cụ quan trọng để giúp bạn hiểu cách Google thu thập dữ liệu, lập chỉ mục và xếp hạng các trang của bạn. Điều đặc biệt là chúng hoàn toàn MIỄN PHÍ.
Các tính năng chính của Google Search Console:
- Theo dõi hiệu suất tìm kiếm: Bạn có thể xem số lần trang web hiển thị trong kết quả tìm kiếm, số lần nhấp chuột (clicks), tỷ lệ nhấp (CTR) và vị trí trung bình của từ khóa.
- Lập chỉ mục trang: Công cụ này giúp bạn biết được những trang nào đã được Google lập chỉ mục và phát hiện ra các vấn đề liên quan đến việc lập chỉ mục.
- Kiểm tra và khắc phục lỗi website: GSC cung cấp các báo cáo về lỗi trang web như lỗi 404 (không tìm thấy), lỗi lập chỉ mục, lỗi bảo mật hoặc các vấn đề khác như trang không tối ưu cho thiết bị di động.
- Báo cáo Core Web Vitals: Cho biết hiệu suất trang web của bạn dựa trên ba chỉ số quan trọng là tốc độ tải trang, khả năng tương tác và độ ổn định hình ảnh.
- Quản lý sơ đồ trang (sitemap): Bạn có thể gửi sơ đồ trang XML để giúp Google thu thập dữ liệu và lập chỉ mục trang web dễ dàng hơn.
- Liên kết (Links): GSC cung cấp dữ liệu về các liên kết nội bộ và liên kết bên ngoài (backlinks), giúp bạn biết trang nào được liên kết nhiều nhất.
- Mobile Usability: Công cụ này kiểm tra trải nghiệm của người dùng trên thiết bị di động và báo cáo các vấn đề cần khắc phục để trang web hoạt động tốt hơn trên điện thoại.
8 bước thực hiện seo audit bằng GSC
1. Xác minh trang web trong Google Search Console
Trước khi bắt đầu, bạn cần phải thêm và xác minh trang web trong Google Search Console. Đảm bảo rằng bạn có quyền quản trị viên để thực hiện quá trình xác minh. GSC cung cấp nhiều cách để xác minh, như:
- Tải tệp HTML lên máy chủ
- Sử dụng thẻ HTML
- Liên kết qua Google Analytics hoặc Google Tag Manager
2. Kiểm tra hiệu suất tổng thể (Performance)
- Vào phần “Hiệu suất” (Performance): Tại đây, bạn có thể xem được các từ khóa, trang, quốc gia, và thiết bị nào đang mang lại nhiều lượt truy cập nhất.
- Phân tích các từ khóa: Xem xét các từ khóa mang lại nhiều lượt nhấp chuột, cũng như tỷ lệ click-through rate (CTR) và vị trí trung bình.
- Phân tích trang hiệu quả: Xem trang nào có lượt hiển thị và nhấp chuột cao nhất, từ đó tối ưu hóa thêm cho những trang có tiềm năng.
3. Kiểm tra tình trạng lập chỉ mục (Index Coverage)
- Đi tới phần “Phủ sóng” (Coverage): Tại đây, bạn sẽ thấy các vấn đề về lập chỉ mục, chẳng hạn như các trang bị lỗi, cảnh báo, hoặc những trang đã được loại trừ.
- Xử lý lỗi và cảnh báo: Xem chi tiết lỗi, ví dụ như lỗi 404 (không tìm thấy trang), lỗi 500 (máy chủ gặp vấn đề), hay lỗi URL không thể truy cập. Giải quyết các lỗi này giúp cải thiện khả năng lập chỉ mục và truy cập của Google.
- Kiểm tra số trang đã được lập chỉ mục: So sánh số trang được lập chỉ mục với số trang bạn mong đợi. Nếu có trang quan trọng không được lập chỉ mục, cần xem xét lý do và khắc phục.
4. Kiểm tra tình trạng khả năng sử dụng trên thiết bị di động (Mobile Usability)
- Vào phần "Khả năng sử dụng trên di động" (Mobile Usability): Xem xét các lỗi về tính khả dụng trên thiết bị di động như các yếu tố quá nhỏ để nhấp, nội dung rộng hơn màn hình, hay không thể truy cập trên thiết bị di động.
- Khắc phục các vấn đề về giao diện di động: Đảm bảo trang web của bạn thân thiện với thiết bị di động, giúp tăng trải nghiệm người dùng và thứ hạng SEO.
5. Kiểm tra trải nghiệm trang (Page Experience)
- Core Web Vitals: Google Search Console cung cấp dữ liệu về Core Web Vitals, bao gồm tốc độ tải trang, độ ổn định hình ảnh, và tương tác người dùng.
- LCP, FID, CLS: Xem xét các chỉ số như Largest Contentful Paint (LCP), First Input Delay (FID), và Cumulative Layout Shift (CLS). Đây là các chỉ số quan trọng đánh giá trải nghiệm người dùng trên trang.
- Khắc phục các vấn đề liên quan đến tốc độ và trải nghiệm người dùng: Sử dụng công cụ PageSpeed Insights để nhận hướng dẫn chi tiết về cách tối ưu hóa tốc độ trang.
6. Kiểm tra backlink (Liên kết đến trang)
- Vào phần “Liên kết” (Links): Tại đây, bạn sẽ thấy tổng số backlink, các trang được liên kết nhiều nhất, và nguồn gốc của các liên kết.
- Phân tích chất lượng backlink: Đảm bảo rằng các backlink đến từ các trang web uy tín và liên quan. Xem xét từ khóa được sử dụng trong liên kết để đảm bảo chúng phù hợp với chiến lược SEO của bạn.
- Xử lý các liên kết không mong muốn: Nếu có backlink không chất lượng hoặc gây hại, bạn có thể từ chối (disavow) các liên kết này.
7. Kiểm tra các cải tiến khác (Enhancements)
- Sơ đồ trang (Sitemap): Đảm bảo bạn đã gửi đúng sitemap.xml và kiểm tra xem GSC đã thu thập đầy đủ các URL có trong sơ đồ.
- Dữ liệu có cấu trúc: Nếu trang của bạn sử dụng dữ liệu có cấu trúc (Schema), GSC sẽ báo cáo lỗi hoặc cảnh báo. Kiểm tra các lỗi này và khắc phục để đảm bảo nội dung của bạn được hiển thị chính xác trên Google.
8. Theo dõi và cập nhật thường xuyên
SEO audit không phải là công việc một lần. Bạn cần theo dõi các chỉ số, khắc phục vấn đề và điều chỉnh chiến lược SEO liên tục. GSC cung cấp các cảnh báo khi có vấn đề mới phát sinh, giúp bạn luôn nắm bắt được tình trạng của trang web.
Những điểm hạn chế của GSC khi thực hiện SEO Audit
Mặc dù Google Search Console (GSC) là một công cụ mạnh mẽ và miễn phí, nó vẫn có một số hạn chế khi thực hiện SEO Audit so với các công cụ trả phí như Ahrefs hay SEMrush. Dưới đây là một số điểm yếu của GSC:
1. Phạm vi dữ liệu hạn chế: GSC chỉ cung cấp dữ liệu liên quan đến website của bạn và không cho phép bạn phân tích trang web của đối thủ cạnh tranh. Trong khi đó, Ahrefs và SEMrush cho phép bạn thực hiện nghiên cứu từ khóa, phân tích backlinks và theo dõi hiệu suất của đối thủ để xây dựng chiến lược SEO cạnh tranh.
2. Khả năng phân tích liên kết hạn chế: GSC cung cấp dữ liệu về các liên kết nội bộ và backlinks, nhưng không chi tiết và sâu sắc như Ahrefs hoặc SEMrush, vốn được đánh giá cao về việc phân tích và quản lý backlink. Hai công cụ này có thể cung cấp thông tin về chất lượng liên kết, tỷ lệ liên kết hỏng, và backlink profile của đối thủ.
3. Thiếu phân tích từ khóa nâng cao: GSC chỉ cung cấp các từ khóa mà trang web của bạn đã xếp hạng, cùng với dữ liệu về lượt nhấp chuột, lượt hiển thị và CTR. Tuy nhiên, các công cụ như Ahrefs và SEMrush không chỉ cung cấp các từ khóa hiện tại mà còn gợi ý các từ khóa mới, từ khóa tiềm năng, từ khóa khó và độ cạnh tranh của từng từ khóa, giúp bạn xây dựng chiến lược SEO toàn diện hơn.
4. Không có công cụ kiểm tra toàn diện technical SEO: Mặc dù GSC cung cấp một số báo cáo về hiệu suất, Core Web Vitals, và các vấn đề về trải nghiệm người dùng trên di động, nhưng nó không có các tính năng kiểm tra technical SEO toàn diện. SEMrush và Ahrefs cung cấp các công cụ kiểm tra sâu hơn về các yếu tố kỹ thuật như cấu trúc website, HTTPS, canonical tags, schema markup, và các vấn đề liên quan đến crawlability mà GSC chưa thể cung cấp một cách đầy đủ.
5. Không có khả năng theo dõi thứ hạng từ khóa chính xác: GSC không cung cấp công cụ theo dõi thứ hạng từ khóa chính xác theo thời gian thực. Trong khi đó, Ahrefs và SEMrush đều có tính năng theo dõi thứ hạng từ khóa theo khu vực địa lý, loại thiết bị (di động, máy tính bàn), và biểu đồ thay đổi thứ hạng của từ khóa trong thời gian dài.
6. Không có tính năng phân tích nội dung nâng cao: GSC không cung cấp tính năng kiểm tra hoặc đề xuất tối ưu nội dung như các công cụ trả phí. SEMrush và Ahrefs cung cấp phân tích chuyên sâu về chất lượng nội dung, độ dài bài viết, và cả từ khóa tiềm năng cần bổ sung để tối ưu hóa SEO.
7. Không có công cụ lập kế hoạch và theo dõi chiến lược SEO: GSC chỉ giúp bạn theo dõi dữ liệu hiện tại của website mà không cung cấp tính năng lập kế hoạch chiến lược SEO hay quản lý chiến dịch như Ahrefs và SEMrush. Hai công cụ này có thể giúp bạn thiết lập mục tiêu SEO, theo dõi sự phát triển, và báo cáo hiệu quả của chiến dịch một cách toàn diện.
Kết luận
Google Search Console là một công cụ hữu ích, đặc biệt là khi bạn muốn theo dõi các vấn đề kỹ thuật cơ bản và hiểu rõ về hiệu suất tìm kiếm của website. Tuy nhiên, để thực hiện SEO Audit toàn diện, bao gồm phân tích cạnh tranh, nghiên cứu từ khóa nâng cao, và quản lý liên kết, các công cụ như Ahrefs và SEMrush sẽ cung cấp nhiều tính năng và dữ liệu chuyên sâu hơn, giúp bạn tối ưu hóa chiến lược SEO một cách hiệu quả hơn.
